Zelfbouw

Zelfbouw

Bouw zelf je aquaponics systeem!

Het onderstaande aquaponics systeem is gebaseerd op de klassieke bouw, gebruik makend van een IBC.

Voor je begint, volg je best ook het STAPPENPLAN.

STAP 1:

Pic_IBC_Plastic

Koop een 2e hands IBC. Kies voor een IBC met kooi en kunststof of galva voet. Hout rot weg! Ga na vanwaar de IBC komt: hebben er geen giftstoffen in gezeten? Controleer of de kraan nog goed afsluit.

STAP 2: We gaan de IBC correct aftekenen en verzagen om een groeibed en een vistank te maken.
Hier heb je de keuze:
– werk je bovengronds met het gehele systeem, dan houden we de IBC in zijn huidige vorm en gebruiken we het bovendeel voor het groeibed. Zo komt de vistank op een stevige pallet te staan.
– werk je met een ingegraven tank, dan is het beter om de tank op de grond te laten steunen (betere koeling en steun!) en de pallet als steun voor het groeibed te gebruiken.

losschroeven

 


Schroef de bovensteunen van de kooi los. Hou de stangen en schroeven, die dienen later teruggeplaatst te worden.

 

uithalen

 


Haal het vat nu uit de kooi.

 

opmeten

Meet vanaf de bovenkant van het vat op verschillende punten (hoeken) 32cm af. We voorzien een diepte van 30cm en 2cm reserve. Verbindt vervolgens de lijnen met een stift of potlood. TIP: om beter af te meten, kan je een rechte plank tegen de bovenkant van het vat houden (dan meet je de bolling van de rand niet)

 

zagen_vat

Zaag vervolgens het vat door op de lijn. Draag handschoenen en een bril! gebruik voor het zagen een fijne houtzaag (handzaag), een cirkelzaag (regel het blad op max 1cm) of een slijpschijf. Zaag heel rustig om verhitting te voorkomen.

 

kuipontbramen

Werk de randen af met een ontbramer, vijl of mes. Nu kan je meteen de tank grondig reinigen en spoelen indien gewenst.

STAP3: Het plaatsen van de tankdoorgang.

Je kan ook beslissen om dit later te doen, maar het is eenvoudigst om dit nu reeds te doen.

doorvoer

We kunnen meteen de tankdoorvoer voor de bell-siphon steken. Bepaal op voorhand waar je deze wil. We raden aan om deze in het plat vlak nabij een hoek te steken (voorhoek), tegenover de waterinlaat. Zo verzeker je een goede doorstroom. Het kan ook in het deksel, maar dan is de sifon moeilijk bereikbaar indien de planten groeien.
Gebruik een klokboor van de correcte diameter. We raden aan om in dit systeem een bell-siphon van 25mm te steken, dus de tankdoorvoer is uitwendig 1 duim (boor 25,5 tot 27 mm). Hou de boormachine stevig vast want de tanden kunnen in de plastic grijpen en de boormachine meetrekken. werk rustig en druk niet te hard.
Ontbraam en steek de tankdoorgang; Zorg ervoor dat de rubber binnenin zit en draai goed aan.

Controleer ook meteen het deksel: sommige deksels hebben een drukventiel, dat veelal begint te lekken na verloop van tijd. We raden je aan om dit soort deksels met een stuk geknipte kunststof dicht te kleven dmv silicone of Tec7. het is ook aangeraden de dichting van het deksel zelf te dichten met silicone.

 

STAP3: Het verzagen van de kooi.

Eerst moet je bepalen welk type systeem je maakt. Komt je tank in de grond, dan kan de viskuip meteen op de grond steunen en heb je door het gebruik van de pallet meer steun voor je groeibed. Werk je boven de grond of wil je om een andere reden toch een goede steun onder je tank (of je wil er leidingen onder leggen), dan gebruik je best het pallet gedeelte voor je vistank en maak je bijkomende steunen voor de vistank.

In de foto’s opteren we voor een koud systeem dat in de grond komt.

 

kooimeten

Teken op de kooi af waar je wil zagen. In ons geval steken we hiervoor het groeibed terug in de kooi en markeren we de plaats waar het groeibed eindigd. Je kan dit ook aftekenen op 32 cm van de bodem.
Wil je dat de tank op de pallet staat, doe dan net hetzelfde met de tank (je meet dan normaal zo’n 68 cm boven de pallet). Je gebruikt dan de bovenkant van de kooi als steun voor het groeibed.

 

kooislijpen

Je kan ook enkel de hoeken aftekenen en een lat gebruiken om rechte lijnen af te tekenen.

Zaag nu de buisjes door. Gebruik eenveiligheidsbril! Je kan zagen met een handzaagje, maar ik verkies de slijpschijf 🙂

 

ontbramen

Meteen na het zagen kan je de buisjes afwerken: om wonden en beschdiging te voorkomen gaan we de snedes ontbramen. Ggebruik een ontbramer of een ronde vijl.

 


Meteen na het ontbramen kan je de zaagsnedes verven; Dat gaat makkelijk met een spuitbus, maar kan ook met de hand. Het behandelen is nodig omdat deze stukken anders gaan roesten.

 

STAP4: Het voorbereiden van de pallet.

 

palletbodem

Het is belangrijk dat je groeibed vlak komt te staan én dat de afvoer (standpipe, tankdoorvoer) onderaan vrij zit.
Koos je ervoor om de pallet onder de vistank te zetten, dan heb je hier geen probleem mee. Je mag dus deze stap overslaan.
Komt de vistank in de kooi zonder bodem en het groeibed op de pallet, dan moet je hier nog wat aan werken:
Zet het groeibed in de kooi op de pallet. Je zal merken dat (bij de meeste IBC’s) het centrale deksel steunt op het centrale deel van de pallet en de kuip op andere punten bijna niet steunt.
We gaan daarom de bodem van de pallet, die meestal uit een gevormde staalplaat gemaakt is, straks uitzagen.
Schroef eerst het deksel van het groeibed en plaats dit opnieuw in de kooi. Teken met een viltstift de cirkel van het gat af op de bodem. doe hetzelfde voor de plaats waar je tankdoorvoer zit. (maakte je nog geen tankdoorvoer in de vorige stappen, dan kan je nu de positie aftekenen in het groeibed en op de palletbodem – zorg ervoor dat deze niet net boven een palletblok zit).

Haal het vat weer uit de kooi en maak nu de nodige openingen:
– De opening voor de tankdoorvoer boor je best met een klokboor van 1″ of groter.
– De opening voor het deksel kan je vierkant uitslijpen (zie foto). Doe dit ruim genoeg. Meestal heeft de pallet hier een voet staan die je mag behouden. enkel de bodemplaat moet weg.

 

palletdoorvoer

Tenslotte ga je net zoals met de buisjes, de geboorde gaten ontbramen en schilderen.

 

Als je ervoor koos om de pallet onder de vistank te steken, wordt de bovenkant van de kooi als steun voor het groeibed gebruikt.
Schroef hiervoor de in stap 1 losgeschroefde elementen terug op de kooi. Ze zullen voor extra steun zorgen.
Wie dat wenst, kan hetzelfde doen als ondersteun voor de vistank, maar dit is niet echt nodig.

STAP5: Het maken van de groeibedsteun.

 

Je vistank is nu zo goed als klaar.
Wat je wel nog nodig hebt, is voldoende steun voor je groeibed. Heb je al besloten waar je dit gaat plaatsen? Gewoonlijk komt het op de vistank, en dit gaan we ook doen.
Indien je het bed niet op de tank plaatst moet je voor voldoende steun zorgen (denk eraan dat het geheel al snel 400 kg kan wegen en dat de ibc na verloop van tijd wat kan ‘verzakken’) en moet je eraan denken om iets hoger dan de vistank te blijven om de terugstroom te garanderen.

Wat we eerst gaan doen, is steunbalken maken.Wij gebruiken altijd een tropische houtsoort (40×60) zodat nabehandeling niet nodig is.

 


Je bepaalt misschien best hoie breed je luik moet worden, want dit is de aftand die achteraan moet uitsteken. Het luik maak je best een dikke 30cm breed om later een emmer in je vistank te kunnen steken.
Normaal gezien komt het groeibed dwars op je vistank, maar het kan ook anders (zie tekening)

 

balkaftekenen

Als je weet hoe je groeibed op de tank komt, kan je de balken zagen. Bij een dwarsopstelling is dit:
breedte groeibed (10ocm) + breedte luik (30cm) min een klein beetje voor mooiere afwerking = 128cm (zie ook tekening hierboven)
Daarna leg je de balken tegen de kooi van de vistank, met de voorkant gelijk aan de voorkant van de kooi. de achterkant steekt wat uit voor de extra steun.
Teken nu de buisjes af (merkeer de positie)

 

balkboren

Boor nu de gaten in de balk op de posities van de markeringen. Boor één à twee cm diep met een scherpe boor die iets groter is dan de buisjes. Dit is gewoonlijk diameter 12mm, dus boren met 14mm

 

houtsteun

Plaats nu de steunen op de kooi.
Je vistank is nu klaar! Je controleert best nog even op lekken aan de kraan voor je alles in de grond zet.

Je groeibed (op pallet of zonder) past hier dwars op.
Indien je groeibed NIET op het pallet staat, raden we sterk aan om nog 1 of 2 dwarsbalken onder het bed te voorzien, want er is een kans dat de kunststof wat verzakt tussen de steunen.

 

STAP6: Afwerking.

luik

Het is altijd leuk om een systeem mooi af te werken. Maak een luikje van cederhout of een andere watervaste houtsoort.
Ook de rest van het groeibed en de vistank kan je met hout of rietmatten bedekken. Dat oogt niet enkel mooi, maar zorgt ook voor extra koeling.
Je vissen houden niet van direct zonlicht, maar zorg er uiteraard wel voor dat er licht in de tank valt, gewoon door de openingen tussen het groeibed en de tank niet te dichten.

 

STAP7: De techniek

Eens alles mooi op zijn plaats staat monteer je de techniek:
1. Plaats de overzetbuis van de autosifon mooi centraal op de tankdoorvoer. Je kan er wat grotere stenen rond leggen.

2. Vul je groeibed met hydro-argex of lava 16-32 (die kan je bij vasch kopen aan een goede prijs! zie aquaponicsshop.eu.

3. Plaats de uitstroombuis.

afvoerbuis

Plaats onderaan de tankdoorvoer een kort stukje rechte buis, een bocht van 90° en een stuk buis van min 20cm. Indien gewenst kan je nog een bochtje plaatsen.
Lijm niets als het niet nodig is: die stukken mogen wat lekken en dan kan je later nog wat met de buizen ‘spelen’

4. Plaats de bell-siphon. Wat dat is? lees hier meer: forum item bell siphon en bekijk dit filmpje eens: youtube best bell siphon
Je kan kant en klare sifons kopen bij ons via de webshop of per mail; We maken deze op maat, dus geef zeker de maten van je systeem mee en je pompdebiet.
Hier vind je de handleiding van de Vasch bell-siphon, inclusief probleemoplosser.

5. Plaats je pomp in de tank (we raden een 2500l/u pomp aan) en koppel een stuk tuinslang aan één van de pompuitgangen. Die tuinslang leg je mooi achteraan je systeem naar je groeibed. Je maakt de tuinslang daar vast met een spanbandje of iets dergelijks. Wie wil kan aan een kant van het groeibed ook een mooi stuk buis plaatsen met gaten (min diam 6mm!) en een kurk op het einde, hoewel dit kan verstoppen. Regelmatig controleren dus.
Wie veilig wil spelen, plaatst best ook een luchtpomp met luchtsteen (min 10l/min).

STAP8: Last but not least: de opstart!
Je kan gedetailleerde info over de opstart lezen bij deze FAQ.
Giet water in je vistank en ga meteen plantjes planten. Hiervoor kan je bvb planten uit de groententuin of kruiden uit de winkel halen, waarbij je alle aarde rustig afspoelt onder stromend water. je kan ook al zaaien. Hoe sneller je planten, hebt, hoe sneller het water bacterie-kolonies zal bevatten.
Na een weekje zal je water goed zijn om de vis te plaatsen.
Vanaf dan is het enkel nog genieten… of soms wat sukkelen, maar dat hoort erbij 🙂

koud_sysrteem